بخش خصوصی
بخش خصوصی در قامت سپاه پاسداران از كودتای ٨٨ به بعد در ایران
تثبیت شد. این بخش که به قدرت نظامی متکی است تقريبا تمامی
عرصه ها را بدست گرفته است و جايی نيست كه با رانت و فساد و
وام بانكی- حتی گاه به زور- به چنگ نياورده باشند. مثلا شما
صنعت هوائی را در نظر بگيريد. از هواپيما و خطوط هوائی مثل
زاگرس و آريا و اترك و تابان و قشم و كيش و خطوط ديگر بگيريد
تا برسید به فروش چای و قهوه در فرودگاه. سيستم امنيتی و
مخابراتی فرودگاه ها، شركتهای حمل و نقل بار فرودگاه ها، شركت
های تاكسيرانی فرودگاه ها، الی آخر همه در اختیار همین بخش است.
معروف ترين و دردسرساز ترین اينها برای زندگی روزانه مردم
مخابرات است كه با تصاحبش بخشهای سود آور، آن را به شركت های
اقماری خود واگذار کردند.
زمين خواری يكی از شرم آورترين عرصه های فعالیت شرکت های
وابسته به سپاه و فرماندهان آلوده به ثروت و تجارت است. از دشت
تا كوه و از کوه تا جنگل را بنام خودشان سند زده اند.
البته، با آمدن روحانی بر سر کار و سماجت ستودنی خانم "ابتكار"
اين حركت آخر كنُد شده، اما قدرت پولی که آنها در دوران احمدی
نژاد بدان دست یافتند چنان است که حداقل در شهرهای کوچک و
روستاهای دوردست همچنان مشغول سند زدن و تصاحب اند.
"لویزان"
یک میان پرده از فاجعه است. کافی است هنگام کوه پیمائی در کوه
های اطراف تهران، با دقت بیشتری به دامنه ها نگاه کنید. گاه تا
کمر کوه ها سیم خاردار کشیده شده و تابلوئی با این مضمون نصب
شده: «اینجا ملک خصوصی است». این تابلوها را سپاه و شرکت های
وابسته به آن نصب کرده اند. سیم خاردار را هم واحدهای سپاه
کشیده اند. آنها روی تمامی قراردادهای ترخيص كالا، قراردادهای
بندری، قراردادهای نفت و گاز عسلويه و غيره دست گذاشته اند و
منافع را به طرف شرکت های اقماری خود که پیشقراولان جبهه
چاپیدن کشورند سوق می دهند.
درک ابعاد دشواری کار روحانی قابل تصور نیست و آنها که زبان به
نقد می گشایند هنوز نمی دانند در دوران احمدی نژاد و رهبری
آقای خامنه ای چه بر سر کشور آمد و چگونه ژنرال های سپاه دست
روی همه امور سیاسی وامنیتی و اقتصادی گذاشتند. به همین دلیل،
انتخاب رهبر، در دوران بعد از رهبر کنونی جمهوری اسلامی تبدیل
به یکی از چالش های بزرگ درحاکمیت خواهد شد و مردم باید خود را
آماده آن کنند.
نقدینگی
مسئله بسیار مهم دیگر میزان نقدينگی بی سابقه ایست كه در کشور
بوجود آمده است. آن نقدینگی هائی را که زنده یاد کیانوری در
پرسش و پاسخ های خود نسبت به آن هشدار میداد را فراموش کنید،
زیرا در مقایسه با وضع امروز، استخری بود در برابر دریا. همین
نقدینگی است که بزرگترین تورم و گرانی را موجب شده و سرنوشت
سیاسی کشور را می خواهد رقم بزند. حجم پول و جابجايی و شستشوی
آن باورنکردنی است. اگر روحانی بتواند این نقدینگی را همزمان
با تحریم های امریکا به سمت تولید و صنعت هدايت كند یکی از
تاریخی ترین یادگارها را از خود بر جای خواهد گذاشت. این
نقدینگی غول بی شاخ و دمی است كه هر لحظه می تواند از کوزه در
آمده و همه چيز را ویران کند.
چالش فرهنگی
موضوع بعدی نبرد فرهنگی مردم و مرتجعین مذهبی است که آنها را
بعنوان تندرو معرفی می کنند. اين نبرد بوضوح در همه شهرها
جریان دارد. این نبرد حتی بصورت اسید پاشی و یا جلوگیری از
برگزاری کنسرت هایی که مردم حتی به آن نیزدلخوش اند، نمودار
است. البته ریشه این نبرد ذخیره سازی نیروئی از میان تهیدستان
آلوده به انواع تعصب ها و خرافات مذهبی برای روزهای مقاومت
خیابانی مردم در برابر حکومت است. گسترده تر از آنچه در کودتای
88 شاهد بودیم. روحانیونی مانند علم الهدا در مشهد سعی می کنند
سخنگوی این طیف باشند.
طبقه متوسط
این اصطلاح که بار ایدئولوژیک ندارد اما بخشی از واقعیت در آن
نهفته در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی، از طریق مطبوعات رایج
شد و همچنان رایج است.
در بخش هائی از این باصطلاح طبقه، تجمل گرايی، خودپسندی، عدم
توجه به مطالعه و تفکر، بی تفاوتی، سادگی مفرط در درك مناسبات
اجتماعی در دوران احمدی نژاد رشد کرده و هنوز هم وسیعا وجود
دارد. البته باید توجه داشت که در جامعه شهرنشين ما، اين
باصطلاح طبقه عليرغم فشارهای سخت حكومت باز هم پر تعداد است.
فساد گسترده
فساد سنگين و گسترده حکومتی در تمام رگ و ریشه های حکومت رخنه
دارد. این فساد به "سرطان خون" ی می ماند که در تمام بدن حکومت
در حرکت است و محاکماتی که برای مبارزه با آن تشکیل می شود نه
جدی است و نه مردم آن را باور دارند. حکومت شاخه ها را می زند
اما تنه درخت و ریشه های آن باقی است.
شهرداری و نیروی انتظامی بعد از قوه قضائیه آلوده ترين ارگان
نظامی و غیر نظامی کشوراند.
در داخل حکومت و دولت
وزير اطلاعات، بیش از هر وزیر دیگری در کابینه روحانی زیر فشار
است. هم از جانب سازمان امنیت سپاه و هم از جانب اداره امنیت
بیت رهبری. در این وزارتخانه هنوز هم دولت نتوانسته رئيس و
معاون اطلاعات دوران احمدی نژاد را عوض كند. خرده گیران
تنگناهای امنیتی در یکسال و نیم گذشته نمی دانند در درون چه
خبر است.
تغییرات رفتاری مردم
تغييرات رفتاری مردم بسیار جالب است. این شاید ناشی از اثرات
تغيير نسل در جامعه باشد. از نوع لباس، پوشيدنی های تازه خانم
ها و دخترخانم ها تا پسران جوان و بالاخره مبارزه با حجاب
اجباری که دیگر یک امر زنانه نیست بلکه ابزاری شده علیه حکومت.
نوع گفتار مردم که استفاده از مفاهيم و كلمات ساده است، تا
حدود زیادی ناشی از اثر هنر در جامعه است. مثلا موسيقي امروز
از موسیقی سالهای گذشته که متاثر بود از موسیقی لس آنجلسي بکلی
فاصله گرفته است. خوانندگان داخلی با استفاده از سازهای ايرانی
كارهای جديدی خلق می کنند که واقعا شنیدنی است. همايون شجريان
را خيلي گوش ميدهند و كارهايش با خارج شدن از رديف های ايرانی
و خلق يكسری آهنگهای شاد و حماسی مورد پسند وسیع جوان ها واقع
شده و فعلا شمار زیادی از خوانندگان تازه به میدان آمده از او
تقلید می کنند.
علائق مردم در غذا خوردن اندكی تغيير كرده که البته نبايد
فراموش كرد که همه اين تغييرات در طبقات میانی جامعه است و
حکایت زندگی فرودستان شهری همان حكايت قدیمی است. حکومت با
تمام قدرت سعی می کند این فرودستان گرسنه و نیازمند را تبدیل
به سپاه خود کند.
رفتار های داش مشتی پسند و حتی باصطلاح "عشق لاتی" در حرف زدن
در میان این فرودستان بشدت رایج است. اما از میان همین قشر و
طبقه نیز که نیمی از زن های آن چادری اند نسل جوان تحصيل كرده
و بسيار با ادب را شما می بینید و با آنها برخورد می کنید.
تغییرات در سیستم اداری
جز آموزش و پرورش كه تعمدا عقب نگاه داشته شده، در بقيه
وزارتخانه ها خدمات اينترنتی بسرعت گسترش یافته است. تقريبا
اكثر كارهای اداری را ميتوان به طور آنلاين انجام داد. از بيمه
تامين اجتماعی تا خدمات بهداشتی. از صدور و تجديد اسناد
شناسايی تا مجوزهای شهرداری. سرعت گرفتن این خدمات از
دستآوردهای دولت روحانی در مبارزه با فساد و ارتشاء است. در
همین راستا، سيستم های مالی و بانكی با سرعتی شگفت انگيز در
حال مجهز شدن به نرم افزارهای جديد مالی اند. اين نرم إفزار به
دولت كمك خواهد كرد تا از حجم گردش مالی و نقدينگی كشور مطلع
شده و از وارد شدن پول سياه به عرصه سیاست و اقتصادی کشور آگاه
شود. دولت در تلاش است تا سيستم های بانكی را با شبكه مالياتی
كشور همسو و همآهنگ کند. در ادارات و موسسات دولتی هنوز نسل
قدیمی تر مسئولیت ها را برعهده دارد اما درکنار آنها نسل جوان
کشور قرار گرفته و کنترل امور در دست آنهاست. این تحول را حتی
در اداره ثبت احوال کشور هم می توان دید. همین تحول کم کم باعث
سرعت گیری اجرای کارهای اداری شده است.
بازار
در بخش اقتصاد تحول مهمی که بیرون کشیده شدن اتاق بازرگانی از
دست حزب موتلفه اسلامی است. سرمايه دارها و ملاك های بزرگ اتاق
را بدست گرفته اند. اتاق بازرگانی بخش های متعدد تجارت، معادن،
صنايع و كشاورزی دارد ولی ريشه تفكر در اتاق های واردات است.
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 7 ژوئن 2020 |