|
در یکصد و چهل و
سومین نشست بنیاد باران محمد خاتمی که آنلاین در جلسه حضور
داشت طی سخنانی گفت:
امام حسن در یک
موقعیت حساس و سرنوشت سازی قرار گرفت. دورانی که یک فاجعه
بسیار بزرگ برای عالم اسلام و جهان بشریت رخ داد. می دانیم که
اسلام وقتی آمد راه و حرکتش به سوی ایجاد یک نظام انسانی و
سیاست خاصی انجامید. گرچه آن سیاست و نظام متعلق به دوره و
زمان خاصی از تاریخ بود، ولی با آنچه مثلا در امپراطوری روم و
شاهنشاهی ایران وجود داشت و همچنین مناطقی که حکومت های عقب
افتاده داشتند، متفاوت بود. یعنی در صدر و ذیل دوران اولیه
اسلام؛ زمان حیات پیامبر اکرم و تاسیس مدینه النبی و دوره کمتر
از 5 سال حکومتحضرت امیرالمومنین(ع) و کل دورانی که از آن به
عنوان دوران خلافت راشده نام می برند، نگاه متفاوتی نسبت به
انسان، احترام به انسان و احقاق حقوق، بیداری و رشد دادن او و
نفی کردن بی عدالتی ایجاد شده بود. اما بعد از این دوران فاجعه
بزرگی رخ داد و به نام اسلام و حکومت الله، امپراطوری جبار و
نفس گیری استقرار یافت که هم به چپاول دارایی ها و اموال مردم
به نفع خودش پرداخت، هم زور و تزویر را به کار گرفت و هم سرکوب
و ایجاد اختناق و ترس را. و مشکل هم اینجا بود که به این وضع
جدید رنگ و بوی دینی دادند. این امپراطوری دوام یافت. حتی بعد
از امویان، عباسیان نیز به همین شیوه حکومت کردند.
در دنیای اسلام
چه حکومت هایی که خود را به نحوی منتسب به خلافت می دانستند
مانند آل بویه یا سلجوقیان یا اصلا مستقل از آنها، حکومت هایی
که عنوان دینی داشتند یا نداشتند، همه گرچه تفاوت هایی در صورت
و ظاهر داشتند ولی ماهیتا همان بودند که در آن زمان صدر اسلام
تحقق پیدا کرد. یعنی چرخشی بزرگ در تاریخ اسلام تحقق یافت و
برای قرن ها تداوم پیدا کرد و هنوز هم به نحوی در دنیا تداوم
دارد. مشکل کار امام حسن مجتبی این بود که او می بایست فضایی
را فراهم می کرد که وجدان مسلمان و وجدان انسانی به ماهیت این
خطر و مصیبت بزرگی که رخ داده، پی ببرد. در دوران بعد از
پیامبر چنین فضایی نبود و جنگ ها و ناآرامی های سیاسی و
اجتماعی یک نوع دل زدگی از سیاست در جامعه ایجاد کرده بود. و
جامعه خواستار یک نوع آرامش و امنیت بود. شاید بخش هایی از
جامعه اسلامی خیال می کرد حکومت مقتدری که معاویه ایجاد کرده
می تواند این آرامش و امنیت را برقرار کند. از این رو، اگر
امام حسن می خواست در برابر او بایستد به عنوان یک شورشی که می
خواهد مانع برقراری آرامش و امنیت در جامعه اسلامی شود، معرفی
می شد.
مظلومیت
امام حسن این بود که مجبور بود بماند برای اینکه ماهیت امر
زشتی که در جهان اسلام رخ داده است را نشان دهد و وجدان بشر را
بیدار کند. همچنان که کرد. مخصوصا با آن پیمان هوشمندانه ای که
بست و تمام مفاد آن توسط طرف مقابل یعنی معاویه زیر پا گذاشته
شد و نیز آن امانی که او در پیمان خود برای اصحاب مستقل و
آزاده رسول خدا گرفته بود، وقتی همه آن اصحاب دچار قتل و نهب و
دربه دری، انزوا و سرکوب شدند و دروغ و تزویر در همه جا نشر
داده شد، امام تا حدود زیادی ماهیت پدیده جدید را آشکار و جهان
را برای کار بزرگ اباعبدالله الحسین(ع) مهیا کرد.
خاتمی پس از این
یادآوری های تاریخی که در نوع خود اشاره به "روز" هم بود،
درباره بحران کرونا گفت:
کووید19 به ما
نشان داد که انسان با همه پیشرفت های دانش و فناوری تا چه
اندازه نسبت به این ویروس نادان است. نه ماهیت آن را می داند و
نه عوامل تاثیرگذار روی آن و نه راه درمانش را. البته وقتی
پرسش مطرح می شود انسان تلاش می کند بداند و من فکر می کنم دیر
یا زود همانگونه که انسان توانست بر طاعون و وبا مسلط شود به
یاری خداوند بر کووید 19 نیز غلبه پیدا می کند. این ذره ناچیز
که گفته می شود اگر تمام آن را یک جا جمع کنیم چند گرم بیشتر
نمی شود بشر را ناتوان و عاجز کرده است.
در کنار زیان
های کووید19 پدیده های مثبتی نیز وجود دارد.
از جمله همبستگی در ایران که مساله بسیار مهمی است. اولا باید
بگویم دولت در این زمینه نسبتا خوب عمل کرد. بخش های دولتی خوب
عمل کردند به خصوص بخش بهداشت و درمان، پزشکان عزیز ما،
پرستاران عزیز و بخش خدمات پزشکی ما فوق العاده و فداکارانه
کار کردند و آبرویی برای دولت و نظام کشور خریدند و دلها را به
خودشان نزدیکتر کردند. معتقدم همانطور که نظرسنجی ها هم این را
نشان می دهند تا حدودی فاصله میان دولت و ملت ترمیم شده و این
نعمت بسیار بزرگی است.
من سه چهارسال
پیش از سرخیرخواهی مساله آشتی ملی را مطرح کردم. منی که هیچ
نگاهی به قدرت ندارم و نخواهم داشت و یک ذره دلم برای قدرت تنگ
نشده و فقط و فقط خدایم شاهد است برای این مملکت، برای نظام و
مردم آنچه به نظرم خیر می آید، مطرح می کنم، گفتم آشتی ملی که
مورد اعتراض هم قرار گرفت. معتقدم اگر این آشتی مورد قبول واقع
شده بود شاید امروز بسیاری از مشکلات را نداشتیم و وضع بهتری
داشتیم.
ما باید همبستگی
ملی را که زمینه آن را کرونا فراهم کرده گسترش دهیم. بخش های
مختلف جامعه می توانند در کنار هم باشند. دولت باید اولویت
هایی برای حفظ این همبستگی و ایجاد امید در جامعه تعیین کند.
اولویت دولت باید مشاغل کوچک و تولیدکنندگان خرد و همین مشاغل
و خدماتی که از کرونا بیشترین آسیب را دیدند، باشد. اتفاقا
بیشتر مشاغل جزو این ها هستند و دولت باید از هر راهی که می
تواند آنها را مد نظر قرار دهد. اگر ذخایری داریم، الان جای
استفاده از آن است. برای اینکه بتوانیم هم اشتغال موجود را حفظ
کنیم و هم مردم آسیب دیده را راضی نگه داریم.
ما چه زیانی از
آزادی زندانیان خود به خاطر کرونا دیدیم؟ و چرا همه را آزاد
نکردیم؟ و چرا نمی کوشیم که این آزادی را
دائمی کنیم؟ اگر بنا باشد
عفوی به خارج و داخل داده شود، آیا زمانی مناسب تر از الان
داریم؟ آیا این کار سبب همبستگی بیشتر نخواهد شد؟ آیا سبب
دلبستگی ها به همدیگر نخواهد شد؟ درست است که دشمن داریم و
دشمن در ایجاد مشکلات ما موثر بوده، ولی عمدتا مشکلات ناشی از
خود ماست و دشمن از این مشکلات سوءاستفاده می کند. از جدایی
ملت و دولت سوءاستفاده می کند. ما باید جلو این سوءاستفاده را
بگیریم و این سوءاستفاده با همبستگی خنثی می شود.
رئیس محترم قوه
قضائیه سال گذشته کار ابداعی ای انجام دادند و آن اینکه برای
زندانیان و به خصوص کسانی که سیاسی بودند و با تعبیر اینکه ما
میان زندانیان سیاسی و امنیتی تفاوت قائلیم، تقاضای عفو کردند.
این عفو را گسترده تر کنند تا کسانی که از حضور در اجتماع
محروم مانده اند و آزادی هایشان محدود شده نیز بتوانند به صحنه
بیایند و در خدمت جامعه باشند. این ها است که می تواند همبستگی
در جامعه را قوی تر کند و ما را به پیش ببرد.
نمایندگان مجلس
آتی می دانند که بیش از نیمی از کسانی که حق رای داشتند به پای
صندوق نیامدند. الان که آنها به مجلس راه پیدا کرده اند خواهشم
این است که خودشان را تنها نماینده کسانی که به آنها رای
دادند، ندانند و بیایید مطالبات و خواست ها و توقعات به جای آن
بیش از 50درصدی که به صحنه نیامدند را نمایندگی کنند. نماینده،
نماینده کل ملت است. مردم باید احساس کنند با اینکه به پای
صندوق نیامدند اما خواست های آنها نیز مطرح است. اندک افرادی
از غیرجناح شما به مجلس آمدند. اگر اکثریت مردم به پای صندوق
می آمدند شاید اوضاع اقلیت و اکثریت عکس می شد. از وجود آنها
استفاده کنید.
اصلاح طلبان
جامعه محور باشند و برنامه ها و طرح های خود را برای چنین
موقعیتی ارائه کنند. آنها در این مسیر می توانند از رقبای خود
نیز کمک بگیرند و این کار می تواند به همدلی و همبستگی ملی کمک
کند.
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 11 مه 2020 |
