|
رئیس جمهور ترکیه در تدارک اجرای طرحی است که هم در داخل آن
کشور و هم در کشورهای اروپائی با واکنش های منفی روبرو شده
است. او طراح احداث یک تنگه ای موازی با تنگه بسفر بین دو
دریای مرمره و سیاه است و احتمالا، پس از آن بدنبال احداث تنگه
دیگری به موازات تنگه داردانل است که دریای مرمره را از طریق
دریای اژه به مدیترانه و آب های آزاد جهان متصل می کند.
او این طرح های خود را طرح هائی ملی در جهت استقلال ترکیه و
قدرت اقتصادی کشور اعلام کرده است. این درحالی است که بر اساس
پیمان موسوم به ''مونترو'' (شهری در سوئیس) که در سال 1936 با
امضای بلغارستان، فرانسه، بریتانیا، استرالیا، اتحاد شوروی،
یوگسلاوی، ترکیه و یونان منعقد شد کشوری که ساحلی به دریای
سیاه ندارد حق عبور دادن کشتی های نظامی اش از دو تنگۀ بسفر
(بغاز) و داردانل (چاناک کاله) به سوی دریای سیاه را ندارد.
شش کشور مرز آبی با دریای سیاه دارند؛ عبارتند از ترکیه،
رومانی، بلغارستان، گرجستان و بویژه روسیه و اوکراین. کشورهای
امضاء کننده "مونترو" مخالف این طرح های بلندپروازانه ترکیه
اند و نسبت به آن هشدار نیز داده اند زیرا آن را دور زدن پیمان
مونترو میدانند.
در صورت تحقق طرح ترکیه برای ایجاد دو تنگۀ مصنوعی آمریکا و
سایر نیروهای ناتو می توانند ناوهای جنگی شان را از آب های
آزاد به دریای سیاه برده و کنار مرزهای آبی روسیه لنگر
بیاندازند. مخالفت روسیه با این طرح از همینجا ناشی می شود
همچنان که مخالفت مصر بدلیل فعال شدن یک و شاید دو کانالی که
اردوغان در خیال احداث آنست و از اعتبار اقتصادی و سیاسی کانال
"سوئز" می کاهد.
١٠۴
افسر بازنشستۀ نیروی دریایی ترکیه طی بیانیۀ مشترکی در خصوص
مخاطرات لغو پیمان مونترو بیانیه ای مشترک منتشر کردند و
اردوغان از آن بعنوان نوعی اقدام کودتایی یاد کرد و ١٠ تن از
این افسران را بازداشت و حکم خارج شدن سایر افسران از خانه های
سازمانی ارتش و تهدید به بازداشتشان را صادر کرد. اردوغان روز
گذشته پس از نشست وزرای کابینه طی مصاحبه ای تلویزیونی ضمن
متهم کردن احزاب مخالف و بویژه حزب جمهوریت خلق تحت عنوان
''دست داشتن در تدوین بیانیه افسران بازنشستۀ نیروی دریایی''
اظهار داشت: «هدف ما خروج از معاهده نامۀ مونترو نیست. ولی
خواهان تثبیت استقلال ملی مان هستیم و این معاهده نامه دست و
پایمان را گرفته است. در آینده اگر منافع ترکیه ایحاب کند، با
ارائۀ طرحی نو از این پیمان خارج می شویم.»
برخی تحلیلگران سیاسی در ترکیه این اقدام اردوغان را
''نمایشی'' جهت برانگیختن احساسات ملی در راستای احتمال
انتخابات زودهنگام در ترکیه معرفی کرده اند، ولی بحث اردوغان
در خصوص معاهده نامۀ مونترو که حقوق مربوط به دو آبراه فوق
العاده استراتژیک و ژئوپلتیک را تعیین می کند بسیار فراتر از
یک خیز انتخاباتی است! برخی تحلیلگران دیگر احداث این دو کانال
را گامی در جهت پیوستن ترکیه به جاده ابریشم و پیوند با چین
ارزیابی کرده اند.
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 6
آوریل 2021 |
