|
جهان تحولاتی عمیق را طی می کند که محتوای آن پایان سلطه و
هژمونی آمریکا و غرب است. راس نظام جمهوری اسلامی هرچند با درک
این تحولات و آینده جهان سیاست خارجی درستی را در پیش گرفته
اما در سیاست های داخلی همچنان سردرگم است و آن خط و مسیر
عمومی که برای همسو شدن با تحولات جهانی باید در پیش گرفته شود
نگرفته است. هنوز توسعه اقتصادی در خصوصی سازی و سرمایه دار
سازی درک می شود که در واقع درکی متعلق به گذشته است. سیستم
تولید برای سود اکنون چند دهه است که بصورت عامل بحران و مانع
پیشرفت های بعدی درامده است. بحران های پیاپی آمریکا و غرب که
بزرگترین پرچمدار این سیستم سودآوری بوده نماد بن بست سیستم
تولید برای سود است. فرو ریختن اعتبار بانک ها در امریکا از
جمله نشانه های این بن بست است. بن بستی که امریکا و متحدان
اروپائی آن سعی می کنند به کمک ناتو، آن را زیر نقاب جنگ و جنگ
افروزی پنهان کنند. از جمله در جنگ اوکراین که امریکا بسیار می
کوشد آن را در اروپا گسترش بدهد. خوشبختانه با تغییر سیاست
خارجی در ایران و قدرت نظامی ملی و بومی که در جمهوری اسلامی
برای ایران فراهم شده، تلاش امریکا برای شعله ور کردن جنگ در
خلیج فارس می رود که به ناکامی بیانجامد.
هنوز درایران و از جمله از دهان رهبر جمهوری اسلامی که ظاهرا
پرچمدار "نگاه به شرق" نیز هست، از خصوصی سازی ها حمایت می
شود.
هنوز در جمهوری اسلامی به این بهانه که فلان صنعت ملی یا فلان
بخش عمومی سودآور نیست و باید آن را خصوصی سازی کرد تا سودآور
شود خصوصی سازی ها ادامه دارد. کسی با سودآوری مخالف نیست اما
بخش خصوصی تا جایی اجازه سودآوری باید داشته باشد که این
سودآوری در خدمت رفع نیازهای مردم باشد نه در مقابل آن. به
همان شکل که در چین دیده می شود که برای نمونه، زمین بعنوان
یکی از مهمترین عوامل تولید و رفاه اجتماعی همچنان متعلق به
دولت است. آخرین نمونه، تصمیم اخیر دولت چین برای غیرانتفاعی
کردن موسسات آموزشی و کمک درسی خصوصی بود. بخشی که میلیاردها
یوان سرمایه در آن جابجا می شد با یک تصمیم در ظرف یک روز
غیرانتفاعی شد، زیرا دولت چین به این نتیجه رسید که آموزش کمک
درسی خصوصی با هدف سودآوری مغایر با مصالح انسجام اجتماعی و
توسعه فرهنگی است. حال نگاه کنید به وضع آشفته و طبقاتی آموزش
در ایران.
هنوز مسئله این نیست که بخش خصوصی یا مناسبات سرمایه داری در
ایران باید برچیده شود. هنوز سرمایه داری ملی تولیدی ایران
فضای بسیاری در اختیار دارد که با همان انگیزه سودآوری در خدمت
توسعه اقتصادی ایران نیز قرار بگیرد. اتفاقا این بخش از
سرمایه داری ایران قربانی اصلی حاکمیت سودآوری است چون سود در
رانت و تجارت است و نه تولید. با تغییر هدف سیستم تولیدی به
رفع نیازهای مردم این جناح از بخش خصوصی ایران در مقایسه با
تجار و رانت خوارها در موقعیتی برتر قرار خواهد گرفت. درعین
حال که مانند چین فعالیت آن باید کنترل شده و درچارچوب هدف
سیستم تولیدی یعنی کمک به رفع نیازهای اجتماعی و توسعه ملی
باشد. باید جلوی هرنوع انگیزه سودآوری که با این هدف در تضاد
قرار داشته باشد گرفته شود. ایران اگر می خواهد بر بحران های
داخلی خود غلبه کند و به جبهه شرق بپیوندد و پیشرفت داشته
باشد، باید درک خود را از هدف های سیستم تولیدی و نظام اقتصادی
و اجتماعی اصلاح کند و این همان نکته ایست که بارها تکرار کرده
ایم. یعنی تجدید نظر بنیادین در سیاست های اقتصادی سه دهه
گذشته که خواه ناخواه بر سیاست های فرهنگی و اجتماعی نیز تاثیر
خود را می گذارد و حمایت از سیاست راهبردی "نگاه به شرق" یعنی
امید به این نتایج! در ادامه سیاست "نگاه به شرق" و تغییر
سیستم اقتصادی سه دهه گذشته، طبیعی است که باید فعالیت های
صنفی آزاد و قانونی شود و احزاب واقعی و غیر تشریفاتی معتقد به
این راهبرد امکان فعالیت آزاد و قانونی داشته باشند. در غیر
اینصورت، راهبرد نگاه به شرق و یا "گردش به شرق" در چمبره
مشکلات داخلی و اجتماعی گرفتار آمده و به زانو در خواهد آمد.
----------------------------------
تصویر بالا که گلوبال تایمز چین آن را پس از امضای تواقفنامه
پکن میان ایران و عربستان منتشر کرد، تا حدودی بازتاب دهنده آن
آینده ایست که دراین عنوان اول به آن پرداخته شده است. مقایسه
ای میان نقش و موقعیت چین و امریکا در خاورمیانه!
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت ۱۵ مارس ۲۰۲۳ |
