محمد خاتمی با جمعی علاقه مند به مسائل سیستان و بلوچستان
دیدار کرده و به گزارش خبرگزاری جماران طی سخنانی گفت:
با افسوس و درد و دریغ از آنچه این روزها بر میهن و ملت می
گذرد و جان باختن دهها انسان که در میان آنها کودک و نوجوان کم
نیست و عرض تسلیت به ملت شریف بخصوص بازماندگان و آرزوی سلامتی
برای آسیب دیدگان، از گزارش جامع و آسیب شناسانه شما بزرگواران
از حوادث سیستان و بلوچستان و علل و عوامل پدیدآمدن آنها و
احیاناً نمودن راه درمان و برون رفت از بحران تشکر می کنم و
تقاضا دارم این مطالب را به اطلاع دست اندرکاران امور برسانید
و بر مسئولان نیز فرض است که علاوه بر تحلیل ها و گزارش هایی
که از مجاری رسمی می رسد از طریق مجاری بیطرف و خیرخواه در
جریان امور قرار گیرند.
در مورد سیستان و بلوچستان مظلوم و عزیز و آنچه این روزها بر
آن گذشته است چند نکته را عرض می کنم:
اولا ً : عزل یک مسئول (هرچند بسیار دیر) کار درستی بود و
انتظار اینست که در برخورد با کسانی که مقصرند دست کم سرعتی به
خرج داده می شد که متأسفانه در برخورد با معترضان می شود.
ثانیاً : همه مسببان و برنامه ریزان و تخلف کنندگان مورد
بازخواست و برخورد قرار گیرند.
ثالثاً : در وطن خواهی و نجابت مردم بزرگوار استان بخصوص قوم
اصیل و محترم بلوچ تردیدی نیست. امری که در مقاطع مختلف بروز و
ظهور کرده است و نیز محرومیت هایی که این استان از آن رنج می
برد بر کسی پوشیده نیست.
رابعاً : در حوادث اخیر نیز بر این استان و بخصوص بخش بلوچ آن
ستم و جفای مضاعف رفت که لازم است هرچه زودتر مردم منطقه که هم
رنج محرومیت و هم ستم اشرار را بیش از دیگران احساس و تحمل
کرده اند مورد استمالت قرار گیرند و نیز آسیبی که بخصوص به
لحاظ روحی و حیثیتی به این مردم رسیده است تا آنجا که ممکن است
جبران شود.
چنانکه بارها گفته ام و گفته اند ریشه حوادث تلخ را باید در
درون جستجو کرد و آنرا ناشی از سازوکار و شیوه پر اشتباه و
نادرست حکمرانی
دانست و چاره کار نیز شناخت ویژگی های حکمرانی خوب و تن دادن
به آن است.
حکمرانی خوب ویژگی هایی دارد که از جمله مهمترین آنها شناخت
(یا به رسمیت شناختن) حقوق ملت و رعایت آزادی های اساسی بخصوص
زمینه سازی اعمال حق شهروندی شهروندان که اعضاء یک ملتند و ملت
از گرایش ها، قومیت ها، سلیقه ها و حتی مذاهب تشکیل شده است و
نیز تامین ثبات و امنیت کشور با حضور و کمک خود مردم که صاحب
اصلی کشور و حکومتند و بخصوص حکمرانی خوب انست که پیشران کشور
به سوی توسعه همه جانبه توأم با عدالت باشد. وقتی این ویژگی ها
بود حکمرانی خوب هم خواهد بود و هرکدام از اینها که نباشد
حکمرانی را باید حکمرانی بد دانست.
البته بیگانگان و بدخواهان و دشمنان عزت ملت و استقامت و
پیشرفت کشور بیکار نمی نشینند ولی نقش و کار آنها بیشتر بهره
برداری سوء از نارضایتی مردم و تلاش برای سوق دادن این اعتراض
ها به سوی ناآرامی است و حتی ابزار قرار دادن خون و رنج مردم
برای نیل به مقاصد شومی است که دارند.
ندیدن یا انکار وضع بدی که به نام زندگی بر مردم تحمیل می شود
نارضایتی را از بین نمی برد و اگر چشم اندازی به سوی بهبود
اوضاع نباشد نارضایتی همراه با یأس و احیاناً به آشوب علیه
آنچه هست مبدّل می شود.
اولین گام اصلاح نه تنها به رسمیت شناختن حق اعتراض بلکه
استقبال از آن است. اینکه هر اعتراضی، اغتشاش معرفی شود و
برخورد خشن و سخت با آن توجیه گردد مشکل را بیشتر می کند.
از سوی دیگر در جهان و فضایی به سر می بریم که وضع گریز ناپذیر
ارتباطات در آن زمینه بهره برداری سوء از نارضایتی ها و
استفاده ابزاری از آن برای رسیدن به مقاصد شوم را آسان کرده
است.
براندازی نه ممکن است نه مطلوب؛ ولی ادامه ی وضع کنونی هر لحظه
زمینه های فروپاشی اجتماعی را پهن تر و بیشتر می کند.
در یک کلام: کم هزینه ترین و پرفایده ترین راه کار که نتیجه آن
ثبات و پیشرفت و بازسازی اعتماد از دست رفته بخش مهمی از جامعه
از حکومت است، خود اصلاحی نظام است، هم در ساختار، هم رویکرد و
هم رفتار؛ امری که همواره از سوی خیرخواهان گفته و پیشنهاد شده
است ولی ظاهراً حتی نیاز به شنیده شدن آن احساس نمی شود چه رسد
به عمل کردن آن.
در حوادث اخیر آنچه چشم گیر است حضور زنان، جوانان و حتی
نوجوانان معترض در عرصه است. نگوئیم تعداد آنها زیاد نیست
بگوئیم و بدانیم که بخش بزرگی از جامعه در اصل نارضایتی با
معترضان شریکند و دل بخش های مهمی از جامعه بخصوص نخبگان و
انبوهی از نیروهایی که بر خشونت پرهیزی و اعتراض مدنی تاکید
داشته اند با آنها است و نمونه آن را در دانشگاه های کشور می
بینیم که این بار همدلی و همراهی استادان با دانشجویان بیشتر
است و متأسفانه هم استاد و هم دانشجو تحت فشار قرار می گیرند.
اعتراض گرچه با مرگ ناگوار خانم مهسا امینی دختر خانم کرد سنی
آغاز شد ولی خوشبختانه در اثر هوشیاری مردم و برغم تلاش
مذبوحانه ای که بخصوص از خارج هدایت می شد، اعتراض رنگ و بوی
قومی و مذهبی نگرفت و صدای تجزیه طلبی که مورد خواست دشمنان
است شنیده نشد. ولی بپذیریم که محرومیت که همه جا هست در نواحی
مرزی که بیشتر سکونت گاه اقوام مختلف است و نیز برای زنان و
جوانان بیشتر است و از اولویت های حکمرانی خوب تلاش مضاعف برای
رفع این محرومیت های مضاعف است.
در مورد ترکیب جامعه بخصوص ویژگی های نسل جوان اگر به پیمایش
ها و پایش های ارزنده ای که از سال 79 ببعد چندبار صورت گرفته
است در سیاستگزاریها و برنامه ریزی ها توجه نمی شود دست کم
مسئولان به آخرین مطالعه دولتی درباره اعتراض ها و تصوراتی که
از حاکمیت در نسل جدید وجود دارد و آن را منشأ مجموعه ای از
ممنوعیت ها و محرومیت ها (به جای گره گشایی و همدلی) می داند
رجوع کنند. پژوهشی که در شماره اخیر ماه نگار راهبردی "دیده
بان امنیت" نشر یافته است.
و مقایسه شود داده های این پژوهش با آنچه در تحلیل نهادهای
امنیتی آمده است و نیز مطالب و مواضعی که مسئول وزارت علوم با
دانشجویان و دانشگاهیان داشته و مواضع نظیر آن تا فاصله نجومی
آنها دریافته شود.
نسل جدید که جهان ویژه خود را دارد سرمایه بزرگ امروز و فردای
ما است. اگر نمی خواهیم یا نمی توانیم تقاضاهای او را برآورده
کنیم دست کم ذهنیت، امید و اعتراض او را بفهمیم. فهمیدن گام
نخست تفاهم و حرکت به سوی همدلی و اقناع متقابل است.
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت ۱۵ نوامبر ۲۰۲۲ |