اخیرا نشستی با عنوان «مهاجرین افغانستانی در ایران» در تهران برگزار شده که از مجموع سخنرانی های ایراد شده در این نشست، گزارش زیر را استخراج کرده ایم:

مطابق آمار سال۲۰۲۳ درآمد سرانه هر افغانستانی یک دلار در روز است و مطابق آمار ۲۰۲۴ نهادهای بین‌المللی ۸۵ درصد مردم افغانستان زیر خط فقر زندگی می‌کنند. می‌توان گفت اصلا طبقه متوسط در این کشور وجود ندارد.

رتبه افغانستان از منظر آزادی سیاسی از نمره ۱۰۰ نمره ۶ است؛ یعنی تقریبا می‌شود گفت هیچ گونه آزادی سیاسی در این کشور وجود ندارد و هیچ حزبی فعال نیست

نیمی از جمعیت افغانستان زنان هستند که از تحصیل و کار محروم‌اند و دختران و زنان حتی اجازه تحصیل در رشته پزشکی زنان را هم ندارند؛

دخترانی که اجازه دارند تا کلاس ششم به مدرسه بروند، باید ماسک و دستکش بپوشند و سر تا پایشان پوشیده باشد. یک میلیون و چهارصد هزار دختر در داخل افغانستان از تحصیل محرومند.

مدارس حقانی در سطح کشور افغانستان گسترش پیدا کرده است و آخرین آمار می‌گوید ۲۱ هزار مدرسه حقانی تاسیس شده است. مدارس حقانی مدارس مذهبی هستند که در آنها دختران اجازه تحصیل ندارند و پسرهایی که به آنجا فرستاده می‌شوند، تحت آموزش‌های ایدئولوژیک قرار می‌گیرند.

ایران بیشترین شمار دانشجویان و استادان افغانستانی را دارد. مطابق آمار سال ۱۴۰۲ وزارت علوم بیش از ۶۰ هزار دانشجوی افغانستان در ایران تحصیل می کنند.

بدلیل فقر اقتصادی، شمار زیادی از مردم تنگدست مجبور به مهاجرت به ایران و پاکستان شده اند.

طبقه نخبه افغانستان همچنان در ایران حضور دارند. مطابق آمارهای دولت ایران، بزرگترین گروه سرمایه‌گذار خارجی در ایران تاجران و سرمایه‌گذاران افغانستان هستند و طبق بررسی‌هایی که استادان و پژوهشگران افغانستان انجام دادند، ایران میزبان بیشترین شمار دانشجویان و استادان افغانستان است.

به جرات می‌توان گفت که یک سوم جمعیت افغانستان خارج از افغانستان هستند.

پس از سال ۱۴۰۰ که طالبان روی کار آمد، شمار مهاجران افغانستان جهش کرد و این منجر شده به بحث درباره آینده افغان ها در ایران.

در ایران ابتدا تصور می شد که مهاجرت از افغانستان به ایران موقتی است اما اکنون آشکار است که آنها جزء پایدارترین مهاجرین ایران شده اند.

فعلا گفته می شود که در طول یک سال بیش از یک و نیم میلیون اتباع غیر مجاز از ایران اخراج ‌شده اند که اکثریت تقریبا مطلق آنها مهاجرین افغانستان بوده اند.