در تهران کنفرانس ایران و ترکیه بدلیل عدم حضور اردوغان
(ظاهرا به بهانه کرونا) در این کنفرانس، بصورت آنلاین و یکنفره
(روحانی) برگزار شد. روحانی در سخنرانی خود مناسبات ایران و
ترکیه را ستود اما اگر پوسته حرف ها را کنار بزنیم، در کف آب
به ظاهرا آرام و راکدی که دو طرف عکس خود را در آن می بیننند
(ایران و ترکیه) امواجی آماده آمدن به سطح هستند. خیزهائی که
ترکیه در منطقه و در اطراف ایران برمیدارد قطعا خوش آیند
جمهوری اسلامی نیست و دو طرف میدانند که باید شمشیرها را فعلا
صیقل بدهند اما از نیام در نیآورند.
آیا این بازی با مهره های شطرنج سیاسی – نظامی از سوی ترکیه
قابل انکار است:
با ایجاد تغییر در قانون، ترکیه از جمهوری به نظام ریاستی
تبدیل شد و اردوغان در عمل قدرت نامحدودی را بدست آورد، که در
نهایت انحصار طلبی شخصی او را تقویت کرد. وی می کوشد نفوذ
جمهوری ترکیه را نه تنها بین خلق های ترک زبان و جوامع سنی
مسلمان گسترش دهد بلکه بسیار گسترده تر کند. حتی نقشه ای هم
وجود دارد که ترکیه پیشتر منافع خود را شناسایی کرده است. در
بالکان بلغارستان، کرواسی، آلبانی، کوزوو و در آسیای میانه-
ترکمنستان، در قفقاز- آذربایجان و گرجستان میدان عملیات
استراتژیکی و تکیه گاه نفوذ ترکیه درمی آیند. اردوغان حمایت از
گروه های مهاجر را فراموش نمی کند؛ تاتارهای کریمه و «جرکس»
های ساکن ترکیه میدانند که از پشتیبانی دولت ترکیه برخوردار
هستند. رئیس جمهور و اطرافیان او، ضمن مطالبه احیای «عدالت
تاریخی» نسبت به این خلقها در مجامع مختلف سخنرانی می کنند
(پروژه های احیای دولت تاتار کریمه و «چرکس» بزرگ). یکی از
روشهای اصلی تقویت نفوذ رژیم «قدرت نرم» است: توسعه روابط
تجاری و اقتصادی، حمل و نقل- انرژی، قومی مذهبی، فرهنگی و
رابطه های دیگر هستند. در این میان نسبت به ارمنستان برای
نمونه آنکارا رهبری آذربایجان را برای حل مسئله «قره باغ» با
زور را مصراً تحت فشار قرار می دهد ؛ وخامت اخیر در مرزهای این
کشورها- تایید دیگری بر این امر است. رهبری ترکیه در برابر
ورود نیروهای مسلح خود به خاک سایر کشورها- سوریه، عراق و لیبی
کوتاه نمی آید. پایگاه های نظامی ترکیه در قطر و سومالی وجود
دارند؛ توافق برای ایجاد پایگاه در «نیجر» بدست آمده است؛
مسئله پایگاه در «عمان»، در نزدیکی مرزهای امارات در حال بررسی
است.
نیروهای مسلح ترکیه در عراق از ابتدای سال پنج عملیات با
استفاده از نیروهای ویژه، هواپیما و توپخانه، آن هم نه تنها در
مناطق مرزی بلکه در عمق خاک عراق انجام دادند. اردوغان گفت که
در خاک عراق ده پایگاه نظامی ترکیه مستقر است و شمار آنها تا
بیست و چهار پایگاه افزایش خواهد یافت. ترکیه با تکیه بر روابط
خوب با طایفه بارزانی و بطور فعال ضمن استفاده از ستون پنجم
خود ترکمنها در مقام سومین گروه بزرگ قومی در عراق، روابط
تجاری و اقتصادی متقابلا سودمندی را با اقلیم کردستان، ضمن
توجه ویژه به شاهراه استراتژیکی خطوط لوله نفت به بندر
مدیترانه ای «جیهان» ترکیه، سروسامان دادند. خصوصا از طریق این
بندر است که نفت از کردستان عراق صادر می شود. در سالهای آینده
احداث خط لوله گاز از اقلیم کردستان برنامه ریزی شده است.
به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet
@pyknet
پیک نت 10 سپتامبر 2020 |