شعیب بهمن،
تحلیلگر مسائل
اوراسیا می گوید:
«در سالهای
گذشته بیشترین
بیتوجهی به
موقعیت جغرافیایی
و ژئوپلیتیکی
ایران توسط خود
ایرانیها صورت
گرفته است. آنها
یک طرح کلان و
استراتژی مشخص،
جامع و درازمدت
برای بهره گیری
از این موقعیت
ندارند و گویا
از مزایای
جغرافیائی خودشان
بی خبرند.
همین بی توجهی را
در ارتباط با
رابطه با چین هم
شاهدیم. درحالیکه
چین خود را به
خلیج فارس رسانده
و درهای
خاورمیانه را هم
با گشایش دروازه
های تاریخی مصر
دارد به روی خود
باز می کند،
ایران هنوز در
برزخ این رابطه
به سر می برد.
چینیها به هر
حال میخواهند
"پروژه یک کمربند
یک راه" را به
سرانجام برسانند
و برای رسیدن به
این هدف منتظر
هیچ کشوری،
ازجمله ایران
نخواهند ماند.»
این واقعیت را با
نگاه زیر می توان
کامل کرد:
اقتصاد چین کاملا
به راه های
دریایی وابسته
است و راه دریایی
چین از تنگه
«مالاکا»
می گذرد و این یک
تنگه بحرانی و
حساس است. این
تنگه می تواند
بوسیله دزدان
دریایی و یا یک
نیروی نظامی
براحتی و با بکار
بستن کمترین
ابزار نظامی بسته
شود. بنابراین،
چین نیازمند یک
راه جایگزین است
تا از وابستگی به
تنگه مالاکا
رهایی پیدا کند.
همچنین مسیر
دریایی چین به
اروپا از "سری
لانکا" و کانال
"سوئز" می گذرد
که این دو نیز
نقاطی بحرانی
هستند. از این رو
چین نیازمند
مسیرهای جایگزین
است و این راه
جایگزین راه
ابریشم است. آیا
ایران ازاین
موقعیت می تواند
و یا اختلافات و
رقابت های داخلی
حکومت اجازه این
استفاده را به آن
میدهد؟ غرب گرائی
و وابستگی چند
دهساله سیستم
حکومتی ایران به
غرب و قدرت
مافیائی اقتصاد
تجاری که سود و
حتی حیات خود را
در وابستگی و
مناسبات با غرب
میداند سخت مخالف
نزدیکی ایران به
چین است و در راه
این مخالفت از
هیچ کارشکنی غفلت
نخواهد کرد. از
جمله تبلیغات
شبانه روی علیه
چین در رسانه های
داخلی.
واقعیت اینست که
سیاست خارجی
جمهوری اسلامی تا
حد زیادی جناحی و
گروهی است و
جریانهای سیاسی
نگاههای متفاوت
دارند و به تبع
آن دولتهای
مختلف وقتی سر
کار میآیند،
نگاه جناحی
خودشان را دارند
و این نشان میدهد
که حکومت دارای
یک استراتژی
منسجم در روابطه
خارجی نیست تا هر
دولتی که بر سر
کار می آید تابع
آن استراتژی
باشد. برای نمونه
امروز شاهدیم که
دولت ابراهیم
رئیسی نیز در
سیاست خارجی
گرفتار سرگیجه و
سرگردانی است و
ترکیب دولت او
نیز عمدتا
غربگراست و تابع
آن سیاست راهبردی
"نگاه به شرق" که
رهبر جمهوری
اسلامی آن را
اعلام کرده نیست!
همه اینها در
شرایطی است که
غرب تلاش میکنند
ایران را در خفگی
ژئوپلیتیک
نگهدارد و ایران
هم هنوز در پی
امنیت اقتصادی در
عرصه جهانی و
تغییر جهت گیری
های اقتصادی در
داخل کشور نیست. |