چندين سال پيش وقتی حکومت افغانستان دست طالبان بود و شب و روز مشغول ظلم به مردم افغانستان، در فضای باز سياسی دولت خاتمی روزنامه ها می توانستند از جنايت های اين قوم ماقبل هجر بنويسند و به همه نشان دهند که اسلام طالبان چقدر منزجر کننده است و همچنين چقدر دين اسلام روايت پذير است وهم می توان از آن تحجر طالبانی بوجود آورد يا هم می توان آزاديهايی مبتنی بر حقوق بشرامروز داشت (شيرين عبادی هم روی اين روايت تاکيد دارد.) بعدها که روزنامه همشهری در دوران الويری کادر بی نظير خود را داشت، من هر روز ستون هايی را که در مورد کارهای طالبان در افغانستان بود دنبال می کردم. يادم هست که حکومت طالبان از جديدترين تکنولوژی برای حکومت عصر هجری خود بهره برده بود تا بلکه مردم را بيشتر کنترل کند. اين گونه که به هر کس يک کارت الکترونيکی (مثل کارت عابر بانک) داده بود که هنگام حضور در مسجد و به جا آوردن نماز کارت بزند تا حضور خود را ثبت کرده باشد. با هر بار کارت کشيدن نام مسجد تاريخ و ساعت ذخيره می شد و هر فرد مجبور بود که اين کارت را همواره با خود داشته باشد که اگر در خيابان از آنها خواسته شد بتواند نشان دهد. اين کارت ها توسط ماموران خيابانی طالبان کنترل می شد. اگر فرد نمازی را به جا نياورده بود دستگير می شد و تنبه !
حالا رئيس جمهور ايران (که من از آوردن نامش شرم دارم( از آنجا که هر گاه به قم می رود برای بدست آوردن دل روحانيون حرف هايی می زند که مدت ها يا جنگ روانی دارد يا سر جنگ با مردم، اين دفعه هم گفته که می خواهد انقلابی در نماز بکند! از آنجا که با طرح امنيت اجتماعي(بخوانيد عدم امنيت جوانان در جامعه) دولت نشان داد که آنقدر نيروهای ناتوانی در تضمين امنيت کشور دارد که اگر نمی تواند امنيت فراهم کند بتواند در تذکر دهی به حجاب مردم توانا باشد و حجابی روی بی عرضه گی خود بکشد، باز می خواهد از همين شيوه های به قول خود انقلابی (به قول ما ديکتاتوری و سرکوبگرانه) در جهت نماز خوان ساختن مردم به کار برد! پس از فردا منتظر باشيد که گشت های ارشاد خيابان ها از شما در مورد نماز هم بازجويی کنند و برای بيشتر کردن جماعت پشت سر مصباح شما را به قم برای ادای نماز جماعت ببرند! چرا که شما بايست به بهشت برويد، اگر هم نخواهيد حکومت آنقدر شما را به بهشت هل می دهد که از ته جهنم بيرون بريزيد. مگر در اين 30 سال اينطور نبوده؟

می گويند دوره تندروی تمام شده و زمان اعتدال فرا رسيده است. درست نمی دانم دماسنج اعتدال و تندروی چيست يا کيست. هر کسی خودش را محور اعتدال آدم و عالم می داند و آنها که از او کم اثرترند را وارفته و منفعل و افرادی که از او فعال تر و جدی ترند را تندرو و راديکال می داند. اما من فکر می کنم آنهايی که فقط به فكر آن هستند كه موقعيتشان نزد كسانی كه زور و قدرت دست آنهاست خدشه دار نشود معيار اعتدال و ميانه روی نيستند.
...
تا به حال چه كسی سراغ دارد كه مستبدان حاضر شده باشند مخالفان خود را، هر چند كه خيرخواهی شان بر خرد و كلان مسجل شده باشد، تاييد صلاحيت كنند؟ مخالفان جدی و كارامد سياستهای يكجانبه و تصميم های استبدادی هميشه تاريخ رد صلاحيت شده اند و تازگی ندارد. نهايت ساده لوحی است كه كسی بخواهد با مستبدان دست و پنجه نرم كند و توقع داشته باشد كه از گوشه چشم عنايت آنها هم برخوردار شود. آنها تا زمانی كه بتوانند تمام قدرت را يكجانبه دست خود حفظ كنند هرگز حاضر نيستند در آن با كسی شريك شوند. تكرار می كنم، آنچه آنها می خواهند "همه قدرت" است و آنچه نمی خواهند "شريك در قدرت". مشکل آنها اين نيست که در سمت مقابلشان چه کسی اخلاق نرم خويانه دارد و چه کسی با درشتی صحبت می کند. مهم اين است كه چه كسی تاثير گذار است و خطر آفرين. آنها شريك نمی خواهند، خوب و بدش فرق ندارد. از ديد انحصارطلبان هر شريكی بد است.
اگر جايی ديديم و ديديد كه انحصارطلبان قدرت تن به شراكت با ديگران داده اند و رضايت داده اند كه كسان ديگری هم راه به مسئوليت ها داشته باشند، يا بايد در انحصار طلب بودن آنها شك كرد و يا تنگناهايی را جستجو كرد كه امكان ادامه اعمال قدرت يكجانبه را از آنها سلب كرده است. انحصار طلبان در هيچ كجای دنيا هرگز فی سبيل الله قدرت را به ديگری پيشكش نمی كنند، خواه طرفشان با تندی سخن بگويد و يا با اعتدال. راه شراكت در قدرت با قدرتمداران برای تحقق خواست های يك ملت در اين نيست كه سعی كنی مطابق ميلشان با آنها صحبت كنی تا بر تو خشم نگيرند و جايی هم به تو دهند. تنها راه اين است كه چنين چيزی بر آنها تحميل شود و اين امر بديع و ناممكنی نيست.
انحصارگران قدرت در هر جای كره خاك، دير يا زود در بن بست مشروعيت ملی قرار می گيرند و امكان ادامه روشهای يك جانبه اعمال قدرت برايشان نامهيا خواهد شد. ذات انحصار در قدرت، ناكارامدی در حكومت را بدنبال دارد. جماعتی كه حاضر نشوند عقل های ناوابسته شهروندان دلسوز و آگاه را ارج بگذارند، لاجرم پيرامون خويش متملقان و چاپلوسان سبك مغز را جمع خواهند كرد؛ و نوقدرتان حقير را فاصله تا حكمرانی خوب از زمين تا آسمان است. چنين است كه دير يا زود اوضاع از سامان خارج خواهد شد و ملك و حكومت راه از هم پاشيدگی را در پيش خواهد گرفت. در چنين شرايطی دو راه بيشتر در پيش نيست. يا اين است كه چشم بر اضمحلال و نا بسامانی فرو خواهند بست و به دروغ از يكديگر تمجيد خواهند كرد تا صدای طبل های ميان تهی گوشها را از صدای فرو شكستن ستونهايی كه موريانه تا اعماق آنها را پوك ساخته است غافل سازد. و يا اينكه اگر اندك عقلی باقی مانده باشد كه لااقل منافع دراز مدت خويش را تشخيص دهند دست به دامان عاقلان و ناصحان خواهند شد و شايد چند صباحی راهی باز شود تا كاری بشود كرد.
اگر صبوری باشد و حركت، اگر نشاط باشد و اميد و اگر ملتی بتواند خود را در سخت ترين شرايط زنده و فعال نگه دارد و خاكستر ياس و انفعال را از خويش بزدايد، دير يا زود زمانی خواهد رسيد كه انحصارگران قدرت ناچارند برای پرهيز از سقوط حتمی راه را بر خدمتگذاران و ناصحان شفيق بگشايند، ولو برای مدتی! شايد اغلب ملتها هرچه به دست آورده اند در همين فرصتها بوده است.